Hatmi Zıpzıpı (Carcharodus alceae (Esper, [1780]))

Hatmi Zıpzıpı (Carcharodus alceae (Esper, [1780])) Türkiye Dağılım Haritası

Son Güncelleme: Pazar, 2 Nisan, 2023 - 12:21 - Kaynaklar: A.Koçak + Trakel.org + Adamer Kelebek + Kelebek Türk
Açıklama / Genel Bilgiler

Hatmi Zıpzıpı (Carcharodus alceae (Esper, 1780))

Orjinal Referans: Papilio alceae Esper, [1780], Die Schmett. 1 (2): 4, pl. 51, fig. 1.

Tip: Süddeutschland: Erlangen.

Kanat Açıklığı: 28-32 mm

Adını Malva alcea'dan (besin bitkisinden) almıştır.

Bu türün tırtılları sonbaharda besin bitkilerini terk ederek kış uykusuna (hibernation) geçerler.

Besin Bitkileri
[Malvaceae:] Malva moschata
[Malvaceae:] Malva alcea
[Malvaceae:] Malva sylvestris
[Malvaceae:] Malva sylvestris var. mauritiana [= ssp. mauritiana]
[Malvaceae:] Malva neglecta
[Malvaceae:] Alcea rosea (=Althaea rosea)
[Malvaceae:] Alcea setosa
[Malvaceae:] Althaea officinalis
[Malvaceae:] Lavatera thuringiaca
[Malvaceae:] Abutilon theophrasti
[Malvaceae:] Malvella sherardiana
[Euphorbiaceae:] Chrozophora tinctoria

 

Sinonim ve Kombinasyonlar Taksonomist
Papilio alceae Esper, 1780
Carcharodus claraminima Verity, 1937
Carcharodus claraustralis Verity, 1937
Carcharodus corsicus Picard, 1948
Carcharodus exigua Verity, 1940
Erynnis fulvocarens Verity, 1925
Erynnis griseofulva Verity, 1924
Erynnis magnaaustralis Verity, 1924
Erynnis praeaustralis Verity, 1924
Hesperia nostras Zeller, 1847
Papilio malvarum Hoffmannsegg, 1804
Spilothyrus aestiva Hormuzaki, 1897
Hesperia australis Zeller, 1847

 

Alttürler Taksonomist
Carcharodus alceae gooraisa Evans, 1949
Carcharodus alceae insolatrix Le Cerf, 1913
Carcharodus alceae swinhoei Watson, 1893
Carcharodus alceae tripolina (Verity, 1925)
Carcharodus alceae wissmanni Warnecke, 1934

 

Dünya Dağılımı
Afganistan, Arnavutluk, Ermenistan, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bulgaristan, Bosna Hersek, Beyaz Rusya, İsviçre, Çin Halk Cumhur., Kıbrıs Rum Kesimi, Çek Cumhuriyeti, Almanya, Cezayir, İspanya, Fransa, Gürcistan, Yunanistan, Macaristan, Hırvatistan, İsrail, Hindistan, Irak, İran, İtalya, Kazakistan, Lübnan, Lüksemburg, Fas, Makedonya, Hollanda, Pakistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu, Slovak Cumhuriyeti, Slovenya, Türkmenistan, Tunus, Türkiye, Ukrayna, Virjin Adaları, Yemen, Yugoslavya

 

 

Türkiye Dağılımı
Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bingöl, Bitlis, Burdur, Bursa, Çanakkale, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gümüşhane, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, İstanbul, İzmir, Kars, Kayseri, Kırklareli, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Muş, Nevşehir, Niğde, Rize, Siirt, Sivas, Tokat, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Yozgat, Zonguldak, Karaman, Kırıkkale, Batman, Şırnak, Bartın, Ardahan, Iğdır, Karabük, Kilis, Osmaniye

 

Literatür

  • Benyamini, D. (2005): Euphorbiaceae – a new host-plant family for Carcharodus alceae Esper, 1780 (Lepidoptera: Hesperiidae) and a discussion on the use of Euphorbiaceae by butterfly larvae (Papilionoidea, Hesperioidea) in the world. — Nota lepidopterologica 28 (2): 75–92. [PDF-Version auf soceurlep.eu]
  • Ebert & Rennwald (1991b) (= Ebert 2), 451-458.
  • Erstbeschreibung: Esper, E. J. C. ([1780-1786]): Der europäischen Schmetterlinge Ersten Theils zweyter Band welcher die Fortsetzungen der Tagschmetterlinge von Tab. LI. Contin. I – Tab. XCIII. Contin. XLIII. und die Bögen [A] – [Bb] enthält: 1-190, pl. LI-XCIII. Erlangen (Wolfgang Walther).
  • Grubišić, D., J. Igrc Barèić, B. Barić & T. Gotlin Èuljak (2006): Possibilities for biological control of velvetleaf (Abutilon theophrasti Medik.) with phytophagous insects. — Entomolia Croatica 10 (1-2): 67-86. [PDF-Version auf entomolosko-drustvo.hr]
  • Hemming, F. (1947): Opinion 181. — Opinions and Declarations Rendered by the International Commission on Zoological Nomenclature 2 (51): 589-612 [Digitalisat auf archive.org].
  • Heppner, J. B. (1981): The dates of E. J. C. Esper's Die Schmetterlinge in Abbildungen ... 1776–[1830]. — Archives of Natural History 10 (2): 251–254.
  • Koçak, A. Ö. (1993): Trakyanin ilkbahar lepidopterleri hakkinda faunistik notlar [Faunistical Notes on the Spring Lepidoptera of Turkey in Europe]. — CESA Miscellaneous Papers 17: 1-8. [Digitalisat auf archive.org]
  • Rösel, A. J. (1746): Der monatlich-herausgegebenen Insecten-Belustigung Erster Theil, in welchem die in sechs Classen eingetheilte Papilionen mit ihrem Ursprung, Verwandlung und allen wunderbaren Eigenschafften, aus eigener Erfahrung beschrieben, und in sauber illuminierten Kupfern, nach dem Leben abgebildet, vorgestellet werden. Nürnberg (bey dem Verfasser).
  • Seizmair, M. (2015): Die Neubesiedlung der Münchner Schotterplatten von Carcharodus alceae (ESPER, 1780). - Nachrichtenblatt der Bayerischen Entomologen 64 (1/2), 12-18.
  • Sonderegger, P. (1997): Carcharodus alceae. — In: Pro Natura – Schweizerischer Bund für Naturschutz (Hrsg.) (1997): Schmetterlinge und ihre Lebensräume. Arten, Gefährdung, Schutz. Schweiz und angrenzende Gebiete. Band 2: 104-107. Egg (Fotorotar AG).

Dış Bağlantılar

 

 
Haritalar/Fotoğraflar
Sınıflandırma
Endemizm: 
Koruma Statüsü: 
Kanat Üstü Renkleri: 
Nesil Sayısı: 
2 nesil

İçeriklerde Sık Kullanılan Terimler

*Alttür (Subspecies): Türün diğer alt birimlerinden taksonomik olarak farklı, coğrafik olarak sınırlandırılmış, aralarında gen alışverişi olan bölgesel bir topluluk.
*Cins: Birbirine benzer türlerin toplandığı taksonomik kategori. Cins isimleri daima büyük harfle başlar ve italik olarak yazılır. İtalik yazma şansı yoksa altı çizili olarak yazılır. Örn: Polyommatus.
*Dimorfizm: Bir populasyonda morfolojik olarak iki tipin var oluşu.
*Ekolojik Yalıtım (Ekolojik İzolasyon): Aynı yerde yaşayan bir populasyonun kısımları arasında ekolojik nedenlerden dolayı eşeysel yalıt ımın oluşu.
*Eşeysel Dimorfizm: Erkekle dişi arasındaki yapısal farklılık.
*Fenon: Fenotipik olarak birbirine benzeyen örneklerden biri.
*Fenotip: Çevre faktörlerinin etkisiyle belirli sınırlar içinde değişebilen (reaksiyon normu), genotipin meydana getirdiği özelliklerin tümü (çoğunlukla bir bireyin görünüşü).
*Holotip: Üzerinde ilk defa özgül tanımlanmanın yapıldığı (yayınlanmış olmalıdır) va da İndikasyonla verilmiş olan, nominal taksonun tek bir bireyi.
*İkiztür (Siblingspecies): Üreme bakımından ya lıtılmış ; fakat yapısal olarak birbirine benzeyen türler.
*Katalog: Literatüre dayanılarak. belirli bir taksona ait isimlerin ve kaynakların liste halinde verilmesi.
*Kontrol Listesi (Çekliste): Kolleksiyonların düzenlenmesinde yardımcı olmak için, bir grubun taksonlarının bir düzen içinde verilmesi.
*Morfolojik Özellik: Bir organizmanın dış görünümündeki yapısal özelliklerdir. Bu özellikler, bir organizmanın türünü belirlemek, filogenetik ilişkileri anlamak ve evrimsel tarihi anlamak için kullanılabilir. Organizmanın anatomisi, fizyolojisi, histolojisi, embriyolojisi, sistematiği ve taksonomisi gibi birçok farklı alanda önemlidir. Örneğin, kelebeklerin anten yapısı, kanat şekli, bacak yapısı ve renklenme özellikleri gibi morfolojik özellikleri, kelebek türlerinin tanınmasına yardımcı olabilir.
*Nomenklatür: İsimler sistemi.
*Polimorfizm: Bir populasyondaki gen ve fenotip çeşitliliği.
*Sintip (Syntypus): Holotipi ayrılmamış bir tip serisi içerisinde, örneklerin herbirine verilen isim.
*Sinonim (Synonym = Eşad): Aynı taksona birden fazla verilen isimlerin herbiri. Bunlardan eski olanı, yani ilk verileni taksonun geçerli ismi olarak kullanılır.
*Taksan (Taxon; Çoğulu Taxa): Belirli bir kategori içine sokulabilecek ve yeni bir isim verilebilecek kadar fark gösteren taksonomik bir grup. Örneğin: Papilio machaon (tür kategorisinde takson), Papilio (cins kategorisinde takson), Papilionidae (familya kategorisinde takson).
*Tanım (Description): Taksonomide bir taksonun ya da örneğin, sınırlarını ortaya koymaksızın, diğer taksonlarla ayırımını net olarak belirtmeksizin, özelliklerinin verilmesidir.
*Teşhis (Determination): Bir bireyin taksonomik olarak tesbiti.
*Teşhis Anahtarı: Taksonları birbirlerinden kolayca ayırtedebilmek için, belirli bir sisteme göre düzenlenmiş karakter dizinleri.
*Tip (Typus): Bir taksana ismini veren bir örnek.
*Tip Lokalitesi (Locus Typicus): Neotip, lektotip ya da holotipin toplanmış olduğu yer.
*Varyasyon: Kalıtsal olan değişinimler.
*Yerel İsim: Bir taksonun o bölgedeki (yöresel) ismi. Nomenklatür (bilimsel isimlendirme) bakımından önemsizdir.
*Yöresel İsim: Bir taksonun o dildeki ismi.

Her sistematik taksonun sonunda o taksonu ilk defa tanımlayan bilim adamının ismi ve çoğunlukla yayınlandığı tarih bulunur. Örneğin, Pezotettix anatolica Uvarov, 1934. Tarih bir virgül ile yazardan ayrılır. Tanınmış sistematikçilerin ismi kısaltılmış olarak kullanılabilir. Örneğin. Linneus. Linn. olarak. Eğer yazar ismi tarih ile birlikte ya da sadece yazar ismi olarak bir parantez içine alınmış ise. bu, tanımlanan türün bir zamanlar (tür tanımlandığı zaman ya da daha sonra) başka bir cinse bağlı olduğunu gösterir. Örneğin, Rammepodisma natoliae (Ramme, 1939); natoliae tür ismi bir zamanlar Micropodisma'ya bağlıydı, daha sonra cins değişikliği yapılmıştır. Tercihen bu parantezden sonra revizyonu yapanın ismi kullanılır. Örneğin Rammepodisma natoliae (Ramme, 1939) Weidner, 1969.

Büyük baş harfle yazılmış italik bir isim (tek bir kelime) cinsi gösterir; eğer, sonuna 'sp.' gelirse o cinse ait bir türü, 'spp.' gelirse o cinse ait türleri ifade eder. Örneğin Gompus sp. (bir türü), Gomphus spp. (cinse ait türleri). Aynı durum alttürler için de geçerlidir. Örneğin subsp.; subspp. kullanılır. “ssp.” de aynı zamanda alt türleri belirtmek için kullanılmaktadır.

http://www.nic.funet.fi/pub/sci/bio/life/insecta/lepidoptera/ditrysia/