Çokgözlü Anadolubeyazı (Polyommatus menalcas (Freyer, [1837]))

Çokgözlü Anadolubeyazı (Polyommatus menalcas (Freyer, [1837])) Türkiye Dağılım Haritası

Son Güncelleme: Cumartesi, 17 Haziran, 2023 - 20:43 - Kaynaklar: A.Koçak + Trakel.org + Adamer Kelebek + Kelebek Türk
Lokman BAŞ
Açıklama / Genel Bilgiler
Türe Ait Genel Özellikler

Çokgözlü Anadolubeyazı - Turkish Furry Blue (Polyommatus (s.str. (Agrodiaetus (Antidolus))) menalcas (Freyer, [1837]))

Bu tür Türkiye'de sadece Anadolu'da bulunur. Batı illerinde doğu illerinden daha yaygındır. 800 ile 2.400 m rakımları arasında gerçekleşir. Akdeniz bölgesinin hem içinde hem de dışında görülen bir Türkiye endemiğidir.

Takson

Polyommatus menalcas

Orjinal Kombinasyon

Lycaena menalcas

Taksonomist

(Freyer, [1837]))

Tip Lokalitesi

İstanbul, Türkiye

Tür Etimoloji

...

Türe Ait Diğer Özellikler
Tanım Kriteleri ▼

Erkeğin kanatlarının gümüş üst yüzü neredeyse beyazımsı, kenar çizgileri ve damarlar kirli siyahtır. Ön kanadın bazal yarısı siyahımsı pullarla kaplıdır. Kanatların bej-kahverengi alt yüzünde, görece küçük siyah beneklerden oluşan birer orta dış bandı vardır. Beneksiz ön kanat kenarı ile arka kanat kenarında zor görülen donuk benekler, bu kelebeğin alt yüzüne "sade" bir görüntü verir. Soluk beyaz şerit arka kanadın dış kenarına doğru çok ender olarak genişler. Dişinin kanatlarının üst yüzü diğer tüylü mavi kelebeklere çok benzer, ama alt yüzündeki kenar leke ve benekleri diğer benzer türlere göre daha zayıftır (Baytaş, 2007).

Benzer Türler

...

Tanı Kartları/Teşhis Anahtarları

...

Fiziksel Özellikler ▼

Kanat Açıklığı

36 mm

Birincil Renkler

Beyaz, Siyah, Bej/Kahverengi

Eşeysel Dimorfizm

Var

Yaşam Dönemleri ▼

Nesil Sayısı

Tek nesil

Kışlama

...

Yumurta Dönemi

...

Larva/Tırtıl Dönemi

...

Pupa/Koza/Krizalit Dönemi

...

Uçuş Dönemi

Haziran-Temmuz-Ağustos

Beslenme ve Habitat ▼

Habitat/Yaşam Alanı

Çokgözlü Anadolu Beyazı, yüksek otların veya kaba bitki örtüsünün ve gölge veren ağaçların olduğu yerlerde bulunur. Sıcak olduğunda gölgede vakit geçirirler. Ağaçların altında dinlenebilirler veya vadilerin gölgeli taraflarına ve akarsu vadilerine uçabilirler. Genellikle yüzlerce kelebek, başları aşağı bakacak şekilde tahıl tarlalarının veya kaba bitki örtüsünün kenarında oturarak birlikte tünerler. Erkekler mineralli sıvıları emmek için genellikle topraktaki nemli yerleri ziyaret eder. Birlikte 500'den fazla görüldüler. Tırtıllar, Sweetvetch (Hedysarum spp.), Kırmızı Yonca (Trifolium pratense), Bayağı Kuşayağı-yonca (Lotus corniculatus), Dikenli Restharrow (Ononis spinosa) ve fiğ (Astragalus spp.) bitkilerinden beslenirler. Bu mavi, mevsim koşullarına ve alanın rakımına göre Haziran başından Eylül başına kadar bir nesilde uçar (Hesselbarth ve diğerleri 1995, Baytaş 2007, Karaçetin ve Welch 2011).

Yükselti

800-2400 m

Larva/Tırtıl Bitkileri

Sweetvetch (Hedysarum spp.), Kırmızı Yonca (Trifolium pratense), Bayağı Kuşayağı-yonca (Lotus corniculatus), Dikenli Restharrow (Ononis spinosa) ve fiğ (Astragalus spp.)

Ergin Besin/Konukçu Bitkileri

...

Davranışlar ▼

Göç Durumu

...

Diğer Davranışsal Özellikler

...

Diğer Canlılarla İlişkileri ▼

...

Koruma ve Endemizm ▼

Koruma

Düşük Risk (LC - Least Concern)

Endemizm

Endemik

Sinonim ve Kombinasyonlar Taksonomist
   
Alttürler Taksonomist
   
Dünya Dağılımı ▼

Türkiye

Palearktik Bölge Dağılımı ▼

Türkiye

Türkiye Dağılımı ▼

Adana, Afyonkarahisar, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bilecik, Bitlis, Burdur, Bursa, Denizli, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gümüşhane, Isparta, Mersin, İstanbul, Kayseri, Kırşehir, Konya, Kütahya, Malatya, Kahramanmaraş, Muğla, Nevşehir, Niğde, Samsun, Sivas, Tokat, Tunceli, Van, Yozgat, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale, Bartın, Karabük

Literatür

  • Baytaş, A. (2019). Türkiye’nin Kelebekleri; Arazi Rehberi.
  • Hesselbarth, G., Van Oorschot, H., & Wagener, S. (1995). Die Tagfalter der Türkei. Band 2. Nymphalidae. Selbsterverlag Sigbert Wagener, Bocholt, Germany.
  • Karaçetin, E., & Welch, H. J. (2011). Türkiye'deki kelebeklerin kirmizi kitabi. Ankara: Doga Koruma Merkezi. Ankara, Turkiye, 124.
  • Koçak, A. Ö., & Kemal, M. (2018). A synonymous and distributional list of the species of the Lepidoptera of Turkey. Centre for Entomological Studies, Memoirs, 8, 1-487.
  • Characteristics Such As. (2023) Polyommatus menalcas. Retrieved June 17, 2023, from https://insecta.pro/taxonomy/8487
  • Christopher Jonko. (2023) Lepidoptera Mundi: Polyommatus (Agrodiaetus) menalcas (Freyer, 1837). Retrieved June 17, 2023, from https://lepidoptera.eu/species/7770
  • Vegetation. (2023) Polyommatus menalcas (Türk Tüylü Mavisi). Retrieved June 17, 2023, from https://www.iucnredlist.org/species/62148799/62151618

Dış Bağlantılar

  • ...

Haritalar/Fotoğraflar
Sınıflandırma
İngilizce İsimlendirme: 
Turkish Furry Blue
Üst Familya (Superfamily): 
Kabile (Tribe): 
Cins (Genus): 
Alt Cins (Subgenus): 
Görüldüğü Aylar: 
Endemizm: 
Koruma Statüsü: 
Kanat Altı Renkleri: 
Kanat Üstü Renkleri: 
Nesil Sayısı: 
1 nesil

İçeriklerde Sık Kullanılan Terimler

*Alttür (Subspecies): Türün diğer alt birimlerinden taksonomik olarak farklı, coğrafik olarak sınırlandırılmış, aralarında gen alışverişi olan bölgesel bir topluluk.
*Cins: Birbirine benzer türlerin toplandığı taksonomik kategori. Cins isimleri daima büyük harfle başlar ve italik olarak yazılır. İtalik yazma şansı yoksa altı çizili olarak yazılır. Örn: Polyommatus.
*Dimorfizm: Bir populasyonda morfolojik olarak iki tipin var oluşu.
*Ekolojik Yalıtım (Ekolojik İzolasyon): Aynı yerde yaşayan bir populasyonun kısımları arasında ekolojik nedenlerden dolayı eşeysel yalıt ımın oluşu.
*Eşeysel Dimorfizm: Erkekle dişi arasındaki yapısal farklılık.
*Fenon: Fenotipik olarak birbirine benzeyen örneklerden biri.
*Fenotip: Çevre faktörlerinin etkisiyle belirli sınırlar içinde değişebilen (reaksiyon normu), genotipin meydana getirdiği özelliklerin tümü (çoğunlukla bir bireyin görünüşü).
*Holotip: Üzerinde ilk defa özgül tanımlanmanın yapıldığı (yayınlanmış olmalıdır) va da İndikasyonla verilmiş olan, nominal taksonun tek bir bireyi.
*İkiztür (Siblingspecies): Üreme bakımından ya lıtılmış ; fakat yapısal olarak birbirine benzeyen türler.
*Katalog: Literatüre dayanılarak. belirli bir taksona ait isimlerin ve kaynakların liste halinde verilmesi.
*Kontrol Listesi (Çekliste): Kolleksiyonların düzenlenmesinde yardımcı olmak için, bir grubun taksonlarının bir düzen içinde verilmesi.
*Morfolojik Özellik: Bir organizmanın dış görünümündeki yapısal özelliklerdir. Bu özellikler, bir organizmanın türünü belirlemek, filogenetik ilişkileri anlamak ve evrimsel tarihi anlamak için kullanılabilir. Organizmanın anatomisi, fizyolojisi, histolojisi, embriyolojisi, sistematiği ve taksonomisi gibi birçok farklı alanda önemlidir. Örneğin, kelebeklerin anten yapısı, kanat şekli, bacak yapısı ve renklenme özellikleri gibi morfolojik özellikleri, kelebek türlerinin tanınmasına yardımcı olabilir.
*Nomenklatür: İsimler sistemi.
*Polimorfizm: Bir populasyondaki gen ve fenotip çeşitliliği.
*Sintip (Syntypus): Holotipi ayrılmamış bir tip serisi içerisinde, örneklerin herbirine verilen isim.
*Sinonim (Synonym = Eşad): Aynı taksona birden fazla verilen isimlerin herbiri. Bunlardan eski olanı, yani ilk verileni taksonun geçerli ismi olarak kullanılır.
*Taksan (Taxon; Çoğulu Taxa): Belirli bir kategori içine sokulabilecek ve yeni bir isim verilebilecek kadar fark gösteren taksonomik bir grup. Örneğin: Papilio machaon (tür kategorisinde takson), Papilio (cins kategorisinde takson), Papilionidae (familya kategorisinde takson).
*Tanım (Description): Taksonomide bir taksonun ya da örneğin, sınırlarını ortaya koymaksızın, diğer taksonlarla ayırımını net olarak belirtmeksizin, özelliklerinin verilmesidir.
*Teşhis (Determination): Bir bireyin taksonomik olarak tesbiti.
*Teşhis Anahtarı: Taksonları birbirlerinden kolayca ayırtedebilmek için, belirli bir sisteme göre düzenlenmiş karakter dizinleri.
*Tip (Typus): Bir taksana ismini veren bir örnek.
*Tip Lokalitesi (Locus Typicus): Neotip, lektotip ya da holotipin toplanmış olduğu yer.
*Varyasyon: Kalıtsal olan değişinimler.
*Yerel İsim: Bir taksonun o bölgedeki (yöresel) ismi. Nomenklatür (bilimsel isimlendirme) bakımından önemsizdir.
*Yöresel İsim: Bir taksonun o dildeki ismi.

Her sistematik taksonun sonunda o taksonu ilk defa tanımlayan bilim adamının ismi ve çoğunlukla yayınlandığı tarih bulunur. Örneğin, Pezotettix anatolica Uvarov, 1934. Tarih bir virgül ile yazardan ayrılır. Tanınmış sistematikçilerin ismi kısaltılmış olarak kullanılabilir. Örneğin. Linneus. Linn. olarak. Eğer yazar ismi tarih ile birlikte ya da sadece yazar ismi olarak bir parantez içine alınmış ise. bu, tanımlanan türün bir zamanlar (tür tanımlandığı zaman ya da daha sonra) başka bir cinse bağlı olduğunu gösterir. Örneğin, Rammepodisma natoliae (Ramme, 1939); natoliae tür ismi bir zamanlar Micropodisma'ya bağlıydı, daha sonra cins değişikliği yapılmıştır. Tercihen bu parantezden sonra revizyonu yapanın ismi kullanılır. Örneğin Rammepodisma natoliae (Ramme, 1939) Weidner, 1969.

Büyük baş harfle yazılmış italik bir isim (tek bir kelime) cinsi gösterir; eğer, sonuna 'sp.' gelirse o cinse ait bir türü, 'spp.' gelirse o cinse ait türleri ifade eder. Örneğin Gompus sp. (bir türü), Gomphus spp. (cinse ait türleri). Aynı durum alttürler için de geçerlidir. Örneğin subsp.; subspp. kullanılır. “ssp.” de aynı zamanda alt türleri belirtmek için kullanılmaktadır.

http://www.nic.funet.fi/pub/sci/bio/life/insecta/lepidoptera/ditrysia/