Zegris (Zegris eupheme Esper, 1804)

Zegris (Zegris eupheme Esper, 1804) Türkiye Dağılım Haritası

Son Güncelleme: Pazartesi, 23 Ekim, 2023 - 00:10 - Kaynaklar: A.Koçak + Trakel.org + Adamer Kelebek + Kelebek Türk
Lokman BAŞ
Açıklama / Genel Bilgiler

Lahana kelebekleri (PIERIDAE)'nin en alımlı türlerinden biridir. Nesli tükenme tehditine yakındır (NT= Near Threatened).

Turuncu Süslü kelebeğinden belirgin bir şekilde büyüklüğe sahiptir. Güzel ve heyecan verici bir türdür.

RAKIM: 2800 metreye kadar görülebilir.

HABİTAT: Dağlarda sıcak, taşlık yamaçlar ve dere kenarları; bozkırlarda nemli ve çiçekli vadilerde görülür.

BESİN BİTKİLERİ: Çivit otu (Isatis tinctoria) gibi çeşitli trupgillerdir (Brassicaceae).

Palearktik Bölge Dağılımı: Ermenistan, Azerbaycan, Çin Halk Cumhuriyeti, İspanya, Gürcistan, Irak, İran, Ürdün, Kazakistan, Fas, Rusya Federasyonu, Suudi Arabistan, Türkiye, Tian Shan Dağları, Suriye.

Türkiye Dağılımı: Adana, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Bilecik, Çankırı, Erzincan, Erzurum, Hakkari, Hatay, Isparta, Mersin, Kars, Kayseri, Konya, Malatya, Kahramanmaraş, Nevşehir, Niğde, Sivas, Tokat, Van, Kırıkkale, Şırnak, Iğdır.

Zegris eupheme türü için aşağıdaki teşhis anahtarı kullanılabilir:

  1. Kanat açıklığı 35-45 mm'dir.
  2. Kanatların üst yüzleri beyaz renklidir ve siyah beneklere sahiptir.
  3. Kanatların alt yüzleri sarımsı beyaz renklidir.
  4. Göğüs ve bacaklar siyah renklidir.
  5. Antenler siyah renklidir ve uçları küçük bir top şeklindedir.
  6. Erkeklerde üst kanatlar üzerinde açık renkli androkonial yamalar bulunur.

Animalia->Arthropoda->Insecta->Lepidoptera->Pieridae->Anthocharini->ZegrisSpecies: Z. eupheme Zegris eupheme (Esper, 1805) Güney Avrupa, güneybatı Avrupa, kuzey Afrika, Doğu Kazakistan ve Küçük Asya ya kadar uzanan bir aralıkta bulunan bir Palearktik Pieridae kelebektir. Küresel ısınma halen aralığını kuzeye doğru genişletiyor gibi görünüyor. Yaşam alanını tepeler arasında açık çiçekli otlaklar oluşturur. Kanat açıklığı 46-50 mm (1.8-2.0 inç) 'dir. [2] Yetişkinlerde sarı alt kısımlar ve bir turuncu bir leke vardır. Farklı gri-siyah dikiş ipuçları var.Yükselti ve yere bağlı olarak mart ve temmuz arasında yılda 1 kuşak üremektedirler. Tepe yamaçlarında açık ve çiçekli çayırlarda yaşamaktadırlar. [3] Larvalar Sinapis incana, Raphanus, Sisymium polimorfu ve Camelina laxa'yı beslemektedir. Fas'ta bu tür özellikle woad (Isatis tinctoria) ile ilişkilidir ve Orta ve Yüksek Atlas Dağlarındaki orta ve yüksek rakımlarda bulunur. Larvalar genellikle Euchloe, Pieris rapae ve Pieris brassicae tırtılları gibi aynı konakçı bitki üzerinde bulunurlar. Z. eupheme, diğer pierinler ile karşılaştırıldığında, çok kararlı ortamlarla ilişkilendirilmiştir. Güneydoğu Rusya, Ermenistan'dan [4] ve Alatau'dan Zegris ihtişamı, Gövde sarı ve beyaz bandlı bölümlerden oluşur. Beyaz bandların üstünde üçgenimsi yerleşimde 3 adet siyah nokta görülür. Pupalar toprak yüzeyinde kışlarlar. Turuncu leke genellikle dişi bireylerde daha küçüktür, bazen yoktur. Alt kısım beyaz, işlemenin sarı bir tepe ve siyah orta nokta vardır arka plan, yeşilimsi sarı, beyaz lekeler bulundurular. Kaynaklar: Z. e. eupheme Esper, 1804 (Southern Russia) Z. e. dyala Peile, 1921 (Iran) Z. e. tigris Riley, 1921 (Iran) Z. e. maroccana Bernardi, 1950 (Morocco, Spain) = Zegris meridionalis marocana Bernardi, 1950 comb. nov. by Back 2012: 80. Z. e. larseni Pittaway, 1986 (Saudi Arabia) Z. e. menestho (Ménétriés, 1832) Asia Minor and Western Kurdistan Z. e. uarda Hemming, 1929 Z. e. sulphurea O. Bang-Haas, 1927 Z. e. harandi Back, Karbalaye, Leestmans & Hofmann, 2005 Z. e. erothoe (Eversmann, [1832])

"Zegris" adı genellikle kelebek türlerine verilen taksonomik isimlerden biridir (cins adı). Ancak bazı kaynaklarda, antik Yunanistan'da yaşamış bir müzisyen ve şair olan Zeuxis'in farklı bir yazılış şekli olarak "Zegris" kullanıldığına dair bilgiler bulunmaktadır. Ancak bu bilgi kesin değildir ve detayları hakkında yeterli bilgi mevcut değildir.

Kaynak:

  • Tshikolovets, V. V. (2017). Taxonomic notes on some Palaearctic butterflies (Lepidoptera, Papilionidae, Pieridae, Lycaenidae, Hesperiidae). Journal of Insect Biodiversity, 5(5), 1-24.
Haritalar/Fotoğraflar
Kelebek/Tırtıl/Pupa Fotoğrafları: 
Sınıflandırma
İngilizce İsimlendirme: 
Sooty Orange Tip
Üst Familya (Superfamily): 
Alt Familya (Subfamily): 
Kabile (Tribe): 
Cins (Genus): 
Taksonomist: 
Görüldüğü Aylar: 
Koruma Statüsü: 
Kanat Altı Renkleri: 
Kanat Üstü Renkleri: 
Nesil Sayısı: 
1 nesil

İçeriklerde Sık Kullanılan Terimler

*Alttür (Subspecies): Türün diğer alt birimlerinden taksonomik olarak farklı, coğrafik olarak sınırlandırılmış, aralarında gen alışverişi olan bölgesel bir topluluk.
*Cins: Birbirine benzer türlerin toplandığı taksonomik kategori. Cins isimleri daima büyük harfle başlar ve italik olarak yazılır. İtalik yazma şansı yoksa altı çizili olarak yazılır. Örn: Polyommatus.
*Dimorfizm: Bir populasyonda morfolojik olarak iki tipin var oluşu.
*Ekolojik Yalıtım (Ekolojik İzolasyon): Aynı yerde yaşayan bir populasyonun kısımları arasında ekolojik nedenlerden dolayı eşeysel yalıt ımın oluşu.
*Eşeysel Dimorfizm: Erkekle dişi arasındaki yapısal farklılık.
*Fenon: Fenotipik olarak birbirine benzeyen örneklerden biri.
*Fenotip: Çevre faktörlerinin etkisiyle belirli sınırlar içinde değişebilen (reaksiyon normu), genotipin meydana getirdiği özelliklerin tümü (çoğunlukla bir bireyin görünüşü).
*Holotip: Üzerinde ilk defa özgül tanımlanmanın yapıldığı (yayınlanmış olmalıdır) va da İndikasyonla verilmiş olan, nominal taksonun tek bir bireyi.
*İkiztür (Siblingspecies): Üreme bakımından ya lıtılmış ; fakat yapısal olarak birbirine benzeyen türler.
*Katalog: Literatüre dayanılarak. belirli bir taksona ait isimlerin ve kaynakların liste halinde verilmesi.
*Kontrol Listesi (Çekliste): Kolleksiyonların düzenlenmesinde yardımcı olmak için, bir grubun taksonlarının bir düzen içinde verilmesi.
*Morfolojik Özellik: Bir organizmanın dış görünümündeki yapısal özelliklerdir. Bu özellikler, bir organizmanın türünü belirlemek, filogenetik ilişkileri anlamak ve evrimsel tarihi anlamak için kullanılabilir. Organizmanın anatomisi, fizyolojisi, histolojisi, embriyolojisi, sistematiği ve taksonomisi gibi birçok farklı alanda önemlidir. Örneğin, kelebeklerin anten yapısı, kanat şekli, bacak yapısı ve renklenme özellikleri gibi morfolojik özellikleri, kelebek türlerinin tanınmasına yardımcı olabilir.
*Nomenklatür: İsimler sistemi.
*Polimorfizm: Bir populasyondaki gen ve fenotip çeşitliliği.
*Sintip (Syntypus): Holotipi ayrılmamış bir tip serisi içerisinde, örneklerin herbirine verilen isim.
*Sinonim (Synonym = Eşad): Aynı taksona birden fazla verilen isimlerin herbiri. Bunlardan eski olanı, yani ilk verileni taksonun geçerli ismi olarak kullanılır.
*Taksan (Taxon; Çoğulu Taxa): Belirli bir kategori içine sokulabilecek ve yeni bir isim verilebilecek kadar fark gösteren taksonomik bir grup. Örneğin: Papilio machaon (tür kategorisinde takson), Papilio (cins kategorisinde takson), Papilionidae (familya kategorisinde takson).
*Tanım (Description): Taksonomide bir taksonun ya da örneğin, sınırlarını ortaya koymaksızın, diğer taksonlarla ayırımını net olarak belirtmeksizin, özelliklerinin verilmesidir.
*Teşhis (Determination): Bir bireyin taksonomik olarak tesbiti.
*Teşhis Anahtarı: Taksonları birbirlerinden kolayca ayırtedebilmek için, belirli bir sisteme göre düzenlenmiş karakter dizinleri.
*Tip (Typus): Bir taksana ismini veren bir örnek.
*Tip Lokalitesi (Locus Typicus): Neotip, lektotip ya da holotipin toplanmış olduğu yer.
*Varyasyon: Kalıtsal olan değişinimler.
*Yerel İsim: Bir taksonun o bölgedeki (yöresel) ismi. Nomenklatür (bilimsel isimlendirme) bakımından önemsizdir.
*Yöresel İsim: Bir taksonun o dildeki ismi.

Her sistematik taksonun sonunda o taksonu ilk defa tanımlayan bilim adamının ismi ve çoğunlukla yayınlandığı tarih bulunur. Örneğin, Pezotettix anatolica Uvarov, 1934. Tarih bir virgül ile yazardan ayrılır. Tanınmış sistematikçilerin ismi kısaltılmış olarak kullanılabilir. Örneğin. Linneus. Linn. olarak. Eğer yazar ismi tarih ile birlikte ya da sadece yazar ismi olarak bir parantez içine alınmış ise. bu, tanımlanan türün bir zamanlar (tür tanımlandığı zaman ya da daha sonra) başka bir cinse bağlı olduğunu gösterir. Örneğin, Rammepodisma natoliae (Ramme, 1939); natoliae tür ismi bir zamanlar Micropodisma'ya bağlıydı, daha sonra cins değişikliği yapılmıştır. Tercihen bu parantezden sonra revizyonu yapanın ismi kullanılır. Örneğin Rammepodisma natoliae (Ramme, 1939) Weidner, 1969.

Büyük baş harfle yazılmış italik bir isim (tek bir kelime) cinsi gösterir; eğer, sonuna 'sp.' gelirse o cinse ait bir türü, 'spp.' gelirse o cinse ait türleri ifade eder. Örneğin Gompus sp. (bir türü), Gomphus spp. (cinse ait türleri). Aynı durum alttürler için de geçerlidir. Örneğin subsp.; subspp. kullanılır. “ssp.” de aynı zamanda alt türleri belirtmek için kullanılmaktadır.

http://www.nic.funet.fi/pub/sci/bio/life/insecta/lepidoptera/ditrysia/